87 ára sögu kvikmyndahúss í Keflavík lýkur, fjölskyldan hefur rekið bíó í fimm kynslóðir

Í samtali við Vísi í gær segir Guðný Ásberg Alfreðsdóttir, rekstrarstjóri kvikmyndahússins og einn afkomandi stofnendanna, að þetta séu sorgleg tímamót en að aðsóknin hafi verið orðin dræm. „Síðasta sýningin var í kvöld og síðustu gestirnir eru farnir, sorgmæddir,“ bætir hún við. Fyrst var greint frá lokuninni á vef Víkurfrétta.

Nýja bíó í byggingu á fimmta áratugnum.

Nýja bíó, eða Sambíóin Keflavík. Myndin er af Google Maps, tekin í júlí 2024.

Bíógestir fyrir utan Nýja bíó á fimmta áratugnum.

Eyjólfur Ásberg, stofnandi Nýja bíós.

Eyjólfur Ásberg Björnsson og amma hans, Guðný Jónasdóttir Ásberg, annar stofnenda Nýja bíós í Keflavík.

Hjónin Elísabet Ásberg og Björn G. Snæbjörnsson, sem tóku við bíóinu á sjötta áratugnum.

Eyjólfur Ásberg Björnsson, sonur Björns og Elísabetar Ásberg, tók virkan þátt í rekstri Nýja bíós frá unga aldri. Hann lést í bílslysi 1967.

Hjónin Guðný Ásberg Björnsdóttir og Árni Samúelsson um það leyti sem þau tóku við rekstri Nýja bíós á seinnihluta sjöunda áratugsins.

Guðný Ásberg Alfreðsdóttir, síðasti rekstrarstjóri Nýja bíós, barnabarnabarnabarn stofnendanna.

Rekstur Nýja bíós hófst 1937 í svokölluðum Félagshúsum við Túngötu í Keflavík. Stofnendur voru hjónin Eyjólfur Ásberg og Guðný Jónasdóttir Ásberg. Þau byggðu síðar sérstakt kvikmyndahús við Hafnargötu 33, sem mun hafa opnað 1944.

Dóttir Eyjólfs og Guðnýjar, Elísabet Ásberg og eiginmaður hennar, Björn G. Snæbjörnsson, tóku við rekstrinum á sjötta áratug síðustu aldar. Börn þeirra, Guðný Ásberg og Eyjólfur Ásberg, tóku virkan þátt í starfseminni og gengu frá barnsaldri í öll störf. Eyjólfur Ásberg lést í voveiflegu bílslysi á Reykjanesbrautinni árið 1967, aðeins tvítugur að aldri. Hann var þá við nám í Samvinnuskólanum á Bifröst meðfram því að sinna rekstri kvikmyndahússins með fjölskyldu sinni og var á leið milli Keflavíkur og Reykjavíkur með filmu þegar slysið varð.

Þá tóku Guðný Ásberg og eiginmaður hennar, Árni Samúelsson, við rekstri Nýja bíós. Fimmtán árum síðar, 1982, opnuðu þau síðan nýjan kafla í sögu íslenskra kvikmyndahúsa með Bíóhöllinni við Álfabakka í Reykjavík.

Bíóhöllin var fyrsta íslenska kvikmyndahúsið til að sýna reglulega glænýjar bandarískar kvikmyndir. Lengi hafði þá tíðkast að sýna kvikmyndir um ársgamlar og jafnvel eldri, þannig að þetta gerbreytti kvikmyndaupplifun Íslendinga.

Síðar fjölgaði kvikmyndahúsum fyrirtækisins og keðjan fékk nafnið Sambíóin. Nú rekur fyrirtækið kvikmyndahús í Álfabakka, Kringlunni, Egilshöll og Akureyri (Nýja bíó). Árni og Guðný reka enn fyrirtækið og börn þeirra og barnabörn taka virkan þátt í starfseminni. þeirra á meðal eru fyrrnefnd Guðný Ásberg Alfreðsdóttir og faðir hennar, Alfreð Ásberg Árnason. Honum vil ég þakka fyrir flestar ljósmyndirnar hér að ofan sem og ýmsar sögulegar upplýsingar.

Fyrir tveimur árum opnuðu Sambíóin Kringlunni á ný eftir endurbætur og fékk einn salurinn nafnið Ásberg, likt og Klapptré greindi frá hér.

Árið 2007 skrifaði ég þessa samantekt í tilefni aldarfjórðungsafmælis Bíóhallarinnar/Sambíóanna.