Morgunblaðið um „Hross í oss“: Gráglettinn sagnasveigur

Charlotte Böving og Ingvar E. Sigurðsson í Hross í oss eftir Benedikt Erlingsson.
Charlotte Böving og Ingvar E. Sigurðsson í Hross í oss eftir Benedikt Erlingsson.

Hjördís Stefánsdóttir fjallar um Hross í oss Benedikts Erlingssonar í Morgunblaðinu og gefur henni fjórar stjörnur. Umsögn hennar fer hér á eftir:

[divider scroll_text=““]

Hross í oss er fyrsta kvikmynd leikstjórans Benedikts Erlingssonar í fullri lengd. Myndin dregur upp gráglettnar svipmyndir af samlífi manna og hesta í íslenskri sveit. Hún er safn nokkurra afmarkaðra sagna sem þó tengjast allar innbyrðis. Þegar þær birtast á tjaldinu hver á eftir annarri skapast spenna á milli þeirra, þær bæta hver við aðra og spyrðast saman í sagnasveig.

Myndin hefst á ástarbríma í sumarbyrjun. Sólveig (Charlotte) er yfir sig ástfangin af Kolbeini (Ingvar E.), álitlegasta manni sveitarinnar. Hann lítur hana líka hýru auga en stóra ástin og djásnið hans er verðlaunamerin Grána. Grána girnist hins vegar graðhestinn Brún og öll sveitin sem fylgist spennt með þessu flókna tilhugalífi, veit að þetta getur ekki endað öðruvísi en með ósköpum. Þessi fyrsta saga er sú sterkasta í sveignum og yfirskyggir hinar töluvert.

Þær sem á eftir koma eru frekar eftirminnilegar svipmyndir en sterkar sögur. Þar kynnast áhorfendur meðal annars Vernharði (Steinn Ármann) sem hættir öllu fyrir sopann og hestinum hans Jarpi, sem fórnar sér staðfastlega fyrir húsbónda sinn. Háskalegar erjur Gríms (Kjartan) við nágranna sinn um afmarkanir jarða setja svip sinn á framvinduna sem og knýjandi þrá Jóhönnu (Sigríður María) að temja frelsisunnandi merina Rauðku. Aðkomumaðurinn Juan Camillo (Juan Camillo) hrífst heilshugar af Jóhönnu, náttúru landsins og umfram allt íslenska hestinum með ófyrirsjáanlegum afleiðingum en mál allra þessara persóna og hrossa eru svo til lykta leidd í réttum þegar hausta tekur.

Vissulega getur samneyti manna og hesta verið bæði göfugt og fagurt en jafnframt geta samskiptin orðið hálfkynleg og klaufsk. Myndin gerir þessum margbreytileika ágætlega skil og munar þar mest um stórkostlega frammistöðu leikara. Ótrúlega lítið er um samtöl í myndinni en leikræn tilþrif felast meira í svipbrigðum, ýmiss konar hljóðum og annarri líkamlegri tjáningu. Túlkun hrossanna er ekki síður áhrifarík en mannanna enda er hlutur þeirra í sögunum engu minni en mannanna.

Tví- og ferfætlingar eru einnig einstaklega vel paraðir saman. Í útliti jafnt sem atferli líkjast eigendurnir hestunum með sinni frýsandi frygð, uppbrettum efri vörum, atorkusömu tilhugalífi og mistækri valdabaráttu. Hestarnir eru samt langtum tignarlegri, falslausari og einlægari en mannfólkið svo deila má um hvort séu skynlausari skepnur, menn eða hin eiginlegu dýr.

Bergsteinn Björgúlfsson stýrði kvikmyndatöku myndarinnar og sú vinna hans minnir um margt á áður unnin störf hans í Draumalandinu. Stórbrotin landslagsmyndataka og óður til náttúru og dýralífs einkennir báðar myndirnar sem og nokkur áfellisdómur yfir sjálfshagsmunastefnu, drambi og drottnunaráráttu mannsins. Römmun myndefnis er þó furðuleg á stöku stað. Hestar eru vissulega í burðarrullum en það fer kannski ekki vel á því að klippa hausa af knöpum þeirra þótt það sé óneitanlega afar spaugilegt. Betra væri að hafa rammann aðeins víðari og lofa hausunum að tróna efst í jaðri myndflatar eða ramma fákana inn þrengra. Íðilfagrar nærmyndir af stórum augum hrossanna sem spegla manninn og gerðir hans eru eru á hinn bóginn afar vel heppnaðar.

Það sama má segja um tónlist myndarinnar sem magnar áhrif myndefnis hvort heldur sem er í þjóðlegum söng karlakórs eða dynjandi kvikmyndatónlist sem er taktföst líkt og hestar á stökki.

Leikstjórinn og handritshöfundurinn virðist fara létt með að færa sig af fjölum leikhússins og upp á tjald kvikmyndahússins því Hross í oss er afar frumleg og áhugaverð mynd sem nýtir mátt og megin kvikmyndamiðilsins vel.

Klapptré
Klapptré
Klapptré er sjálfstæður miðill sem birtir fréttir, viðhorf, gagnrýni og tölulegar upplýsingar um íslenska kvikmynda- og sjónvarpsbransann. Ritstjóri er Ásgrímur Sverrisson.

TENGT EFNI

NÝJUSTU FÆRSLUR